Trong những năm gần đây, bếp từ dần trở thành thiết bị nhà bếp được ưa chuộng nhờ tính an toàn, tiết kiệm điện và thiết kế hiện đại. Nhưng liệu bạn có từng thắc mắc bếp từ là gì, hoạt động ra sao, cấu tạo gồm những bộ phận nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ tường tận về nguyên lý hoạt động và lý do bếp từ đang thay thế các loại bếp truyền thống trong gian bếp hiện đại.
Bếp từ là gì? Có những loại bếp từ nào?
Định nghĩa
Bếp từ là loại bếp hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ (Induction Heating). Thay vì dùng lửa hay nhiệt trực tiếp từ mặt bếp, bếp từ tạo ra từ trường biến thiên để làm nóng trực tiếp đáy nồi/chảo chuyên dụng, giúp nấu chín thức ăn. Điều này cũng có nghĩa là mặt bếp sẽ không bị nóng trực tiếp, chỉ vùng tiếp xúc với nồi mới truyền nhiệt ngược lại từ đáy nồi mà thôi.
Các loại bếp từ phổ biến trên thị trường gồm
- Bếp từ đơn: nhỏ gọn, phù hợp với sinh viên, gia đình ít người.
- Bếp từ đôi/ba/bốn vùng nấu: đa năng, đáp ứng nhu cầu nấu ăn đa dạng.
- Bếp từ âm: lắp đặt âm tủ, mang lại vẻ đẹp hiện đại cho không gian bếp.
- Bếp từ dương: đặt nổi trên mặt bàn bếp, dễ tháo lắp và di chuyển.
Cấu tạo chi tiết của bếp từ
Mặc dù có vẻ ngoài đơn giản, bếp từ lại là một cỗ máy công nghệ cao với nhiều bộ phận quan trọng hoạt động nhịp nhàng:
Mặt kính bếp:
- Đây là phần mà chúng ta nhìn thấy và thao tác trực tiếp. Mặt kính bếp từ thường được làm từ các loại gốm kính chuyên dụng cao cấp như Schott Ceran (Đức) hay Eurokera (Pháp).
- Chất liệu này có khả năng chịu nhiệt, chịu lực rất tốt, chống sốc nhiệt và đặc biệt là chống trầy xước hiệu quả, đồng thời rất dễ dàng vệ sinh sau khi nấu.
Mâm từ (cuộn dây đồng):
- Đây là linh kiện cốt lõi, nằm ngay dưới mặt kính. Mâm từ được cấu tạo từ các sợi dây đồng quấn chặt lại với nhau, tạo thành một cuộn cảm ứng.
- Khi dòng điện chạy qua, mâm từ sẽ tạo ra từ trường biến thiên, là yếu tố chính trong nguyên lý hoạt động của bếp từ.
Quạt tản nhiệt và hệ thống tản nhiệt:
- Bên trong bếp, đặc biệt là dưới mâm từ và bo mạch điều khiển, có hệ thống quạt tản nhiệt.
- Vai trò của chúng là làm mát các linh kiện điện tử, nhất là IGBT (transistor lưỡng cực cổng cách điện) và cuộn cảm ứng, giúp bếp hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ.
Bảng điều khiển:
- Thường là dạng cảm ứng, được tích hợp ngay trên mặt kính. Bảng điều khiển bao gồm các phím chức năng như bật/tắt, tăng/giảm công suất, hẹn giờ, khóa an toàn, và đôi khi là các chế độ nấu cài đặt sẵn.
Bo mạch điều khiển (PCBA - Printed Circuit Board Assembly):
- Được ví như "bộ não" của bếp, bo mạch này chịu trách nhiệm xử lý tất cả các lệnh từ bảng điều khiển, điều khiển hoạt động của mâm từ và quản lý các cảm biến an toàn (ví dụ: cảm biến nhiệt độ).
Khung vỏ bếp:
- Bên ngoài cùng, khung vỏ bếp bảo vệ toàn bộ các linh kiện bên trong. Phần này thường được làm bằng thép không gỉ hoặc hợp kim cao cấp để đảm bảo độ bền và an toàn.
Nguyên lý hoạt động của bếp từ: Từ trường biến thành nhiệt năng
Khác biệt với các loại bếp truyền thống, nguyên lý hoạt động của bếp từ vô cùng độc đáo và hiệu quả:
Cơ chế cảm ứng điện từ:
- Khi bạn bật bếp và đặt một chiếc nồi/chảo có đáy nhiễm từ lên vùng nấu, dòng điện xoay chiều sẽ chạy qua cuộn dây đồng (mâm từ) nằm dưới mặt kính.
- Dòng điện này tạo ra một từ trường biến thiên mạnh mẽ.
- Từ trường này không làm nóng mặt bếp hay không khí xung quanh, mà xuyên thẳng qua mặt kính và tác động trực tiếp lên đáy của nồi/chảo (vốn được làm từ vật liệu nhiễm từ như sắt, gang, hoặc thép không gỉ 430).
- Sự tương tác giữa từ trường và đáy nồi sẽ tạo ra dòng điện Foucault (còn gọi là dòng điện xoáy) ngay bên trong vật liệu đáy nồi.
- Chính dòng điện Foucault này sẽ sinh ra nhiệt trực tiếp tại đáy nồi, làm nóng nồi và nấu chín thức ăn bên trong.
Sự khác biệt với các loại bếp khác:
- So với bếp gas: Bếp gas tạo nhiệt bằng cách đốt cháy khí gas, sinh ra ngọn lửa và khí thải CO, CO2. Bếp từ không dùng lửa, không có khí thải, an toàn hơn.
- So với bếp hồng ngoại: Bếp hồng ngoại làm nóng bằng cách phát ra tia hồng ngoại trực tiếp từ mặt bếp, làm nóng mặt bếp và sau đó truyền nhiệt lên nồi. Bếp từ chỉ làm nóng trực tiếp đáy nồi, nên mặt bếp không nóng (trừ nhiệt truyền ngược lại từ đáy nồi), an toàn và hiệu quả hơn nhiều.
Xem thêm: Bếp Điện Từ Dùng Nồi Gì? Có Gì Khác Biệt Và Nên Chọn Loại Nào?
Hiệu quả chuyển hóa năng lượng:
- Nhờ nguyên lý chỉ làm nóng đáy nồi, bếp từ có hiệu suất chuyển hóa năng lượng cực kỳ cao (thường trên 90%). Điều này có nghĩa là gần như toàn bộ điện năng được chuyển hóa thành nhiệt năng để nấu ăn, giảm thiểu tối đa lượng nhiệt thất thoát ra môi trường, giúp tiết kiệm điện vượt trội.
Ưu và nhược điểm của bếp từ trong sử dụng hàng ngày
Sau khi đã hiểu rõ bếp từ là gì và cách nó hoạt động, hãy cùng điểm qua những ưu và nhược điểm khi sử dụng thiết bị này:
Ưu điểm nổi bật:
- Nấu nhanh, tiết kiệm thời gian: Khả năng gia nhiệt tức thì và hiệu suất cao giúp bạn hoàn thành món ăn trong thời gian ngắn nhất.
- An toàn cao: Không có ngọn lửa trần, không sinh khí độc, có các tính năng an toàn như tự động ngắt khi quá nhiệt, khóa trẻ em, cảnh báo nhiệt dư.
- Dễ dàng vệ sinh: Bề mặt kính phẳng, không có kiềng hay khe hở, việc lau chùi trở nên đơn giản và nhanh chóng.
- Thẩm mỹ cao, hiện đại: Thiết kế âm tủ hoặc để bàn sang trọng, tinh tế, phù hợp với mọi không gian bếp.
- Tiết kiệm điện năng: Hiệu suất sử dụng năng lượng cao giúp giảm hóa đơn tiền điện hàng tháng.
Nhược điểm cần lưu ý:
- Kén nồi: Đây là nhược điểm lớn nhất. Bếp từ chỉ sử dụng được các loại nồi/chảo có đáy nhiễm từ (thường là gang, inox 430, hoặc nồi có đáy từ tính).
- Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn: So với bếp gas hay bếp hồng ngoại, giá thành của bếp từ thường cao hơn.
- Yêu cầu điện áp ổn định: Bếp từ cần nguồn điện ổn định để hoạt động tối ưu. Nếu điện áp quá yếu hoặc quá cao, bếp có thể báo lỗi hoặc không hoạt động.
- Có thể gây nhiễu cho các thiết bị điện tử gần đó: Trong một số trường hợp rất hiếm, từ trường có thể gây nhiễu nhẹ cho các thiết bị điện tử nhạy cảm ở quá gần bếp.
Kết luận
Bếp từ là một thiết bị nhà bếp thông minh, ứng dụng công nghệ cảm ứng từ hiện đại giúp tiết kiệm điện năng, an toàn và thẩm mỹ. Việc hiểu rõ bếp từ là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động ra sao sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm phù hợp, tối ưu chi phí và hiệu quả sử dụng.
Nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị nấu ăn hiện đại, thân thiện với môi trường và tiết kiệm thời gian thì bếp từ chắc chắn là lựa chọn đáng cân nhắc cho gia đình.
Liên hệ BND - Siêu thị bếp chính hãng để nhận tư vấn về sản phẩm, thiết kế nội thất bếp & phối cảnh không gian bếp chuyên nghiệp!
Xem thêm bài viết khác: